در تاریخ و علم سیاست نمادها عبارتند از تصاویر، اشیاء، شرایط و فعالیتهایی که متضمن اعتقادها، ارزشها و نگرشهایی هستند که افراد و گروهها در مراوده اجتماعی آنها را به کار می گیرند تا از طریق تأثیر گذاشتن بر رفتار یا نظارت بر آن به هدفهای خود برسند. بالاتر از همه نمادها با ایجاد نظام اعتقادی و تداوم بخشیدن به آن برای برانگیختن مردم به کار گرفته می شوند. نمادها ملت را که از لحظ نظری بی نیاز از اثبات بود، ویژگیهای فرهنگی، سرزمین و آرمانهای شهروندان را توجیه می کردند.
در جامعه بشری هیچ دولت، حزب یا گروهی نبوده است که نوعی از نمادها را به کار نگرفته باشد. تأسیس دولتی جدید یا نظامی تازه در دولتی موجود، نظام نمادین تازه ای را ایجاب می کند و آن را بوجود می آورد.
انقلابهای آمریکا و فرانسه به عنوان بخشی از طیف وسیعی از نیروهای فنی و ایدئولوژیکی که چشم انداز سیاسی جهان غرب را دگرگون کردند و بعداً به قاره ای دیگر گسترش یافتند، بر نمادهای ویژه و عرفهای نمادینی که مشخصه گفتمان سیاسی است تأثیر عمیقی نهادند.
در عصر ارتباطات و فناوری مشروعیت رژیمها و گروههای سنتی اساساً به چالش خوانده شد. باسوادی و رفاه اقتصادی فزاینده همراه با پیشرفتهای فکری برای نخستین بار امکان پدید آمدن نهضتهای سیاسی توده گیری را فراهم کرد که توانستند بطور دائم زمام را بدست گیرند.
نمادها عامل مهمی برای همبستگی، دگرگونی و نوسازی اجتماع هستند. به نظر می رسد که نمادها حقیقتاً برای ایجاد یکپارچگی اجتماعی، مشروعیت دادن به نهادها و اقتدار سیاسی و القای اعتقادها و آداب رفتار لازمند.
هنگامی که دولتها درصدد حفظ یا توسعه یکپارچگی داخلی و یا پایگاه سیاسی بین المللی خود هستند یکی از روشهای حکومت که موفقیت حتمی به همراه دارد، متضمن استفاده از نمادهاست. نمادها همچون پیشرفتهای حاصل شده در فناوری، غالباً وارد می شوند و در بین ملتها جای می گیرند. در گذشته نمادها، سمبل ها و پرچم ها توسط طبقات حاکم ارایه می شد و مقبول می افتاد اما در حال حاضر ملتهایی که فاقد دولت می باشند و در جهت دستیابی به دولت مبارزه می نمایند، نشانها توسط احزاب، گروهها، تشکلها و … پیشنهاد شده و پس از نظرخواهی از نمایندگان ملت و بالاخص روشنفکران بصورت نماد، پرچم و یا سمبل مقبول واقع می شوند.
با تثبیت شدن حقوق شهروندی و انسانی دیگر اعمال نظرهای انفرادی که در واقع نوعی استبداد می باشند، خبری نیست و انسانها تماماً در سرنوشت خویش دخیل می باشند. امروز مقامات قدیمی نفوذ خود را از دست داده اند و نمادهایی که به آنها مربوط می شد، دیگر احترام مردم را بر نمی انگیزد. چرا که همه مبارزات جهت رسیدن به سعادت و آزادی ملت می باشد. چنانچه غیر از این باشد پیروزی بدست آمده جاودانه نخواهد بود. کم نیستند گروههایی که با تنگ نظری و اعمال نظر خود سمبل ها و پرچم هایی را ارایه نمودند. اینان نه تنها اعتبار لازم را نتوانستند کسب نمایند، چرا که هیچ آثار دموکراسی در ارایه آن رعایت نشده است. پرچم های این گروهها فقط درحد یک علامت باقی می مانند چرا که برای ملت ارایه نشده و در زمان بوجود آمدن نوعی منیت در آن بوده که عدم کسب پایگاه اجتماعی مناسب را در بین مردم را در پی داشته است.
نمادها و پرچم ها در مسائل قدرت, اقتدار, فرهنگ سیاسی, وحدت گروهی, خواسته های سیاسی و پاسخهای نخبگان و توده ها, مراودات بین المللی و ثبات و تغییر اجتماعی مستقیماً درگیرند. مبنای اخلاقی حق ملت را نسبت به استقلال ملی توجیه, گذشته ملت و هدفهای آتی آن را تبیین و صورتهای قابل قبول گفتگوی سیاسی را که همه میهن پرستان باید محترمشان بشمارند، تعریف می کنند و بدین طریق در خدمت آرمان ناسیونالیسم اند.
یک سمبل و نماد از تمامی جوانب می تواند مورد بحث و بررسی قرار گیرد. بعنوان مثال یک سمبل اقتصادی می تواند با طرح و مدل اقتصادی باشد، اما از جانب سیاسی یک سمبل با آرمان ها و خواستها و اعتقادات یک ملت می تواند قابل بحث و بررسی قرار گیرد. سمبل ها و نمادهای حرکتهای سیاسی از لحاظ محتوا, شکل, رنگ و طرح جایگاه پیدا کرده و مورد قبول مردم واقع می شوند، لذا بایستی با آرمانهای یک ملت مطابقت داشته باشد. یعنی تقریباً بیشتر آرای مردم بالاخص روشنفکران و فعالان سیاسی در آن اعمال شود نه اینکه سمبل و یا نماد از جانب یک حرکت سیاسی معرفی و بدون نظر خواهی تحمیل شود.
در قالبهای سیاسی که در دنیا احزاب و تشکلهای سیاسی با سمبل وارد عرصه و رقابت یا مبارزه می شوند و می توانند در مجامع بین المللی جایگاه خود را پیدا کنند، نماد یا سمبلی می تواند بعنوان نماد یا سمبل ملی به حساب آید که در آن تمامی جوانب در نظر گرفته شود. در یک حرکت چنانچه حرکتهای متفاوت با پرچم های متفاوت در صحنه های بین المللی حاضر شوند این نشان از عدم یکپارچگی و وحدت در بین فعالین آن حرکت می باشد و حرکتی که فعالین آن در بین خود به اتحاد قابل قبولی نرسیده باشد، دارای چندان پایگاه مستحکمی نخواهد بود …
حرکت ملی آذربایجان نیز با عدم وابستگی به احزاب و تشکلهای موجود در سطحی بالا قرار داشته و با توان و ظرفیت بالا توانسته است موفقیت های بسیاری را برای ملت آذربایجان به ارمغان آورد. تمامی فعالین آذربایجانی هر کدام در جای خود و در حد توان خود برای سعادت و آزادی ملت آذربایجان نهایت تلاش خود را انجام داده اند. با توجه به اینکه تمامی حرکتهای سیاسی دارای سمبل و نماد می باشند، تعدادی از فعالین حرکت ملی آذربایجان نیز در این راستا و برای رفع اختلافات موجود اقدام به ارایه طرح نموده اند. سمبل ارائه شده ویژگی خاصی که دارد این است که از جانب شخص یا گروه خاصی از فعالین حرکت ملی آذربایجان ابداع نشده و متن آن فاقد هر نوع منیت می باشد. مطرح کنندگان آن خواستار وحدت، یکپارچگی و انسجام در حرکت ملی می باشند. با توجه به سرایت مبارزات حرکت ملی در سطح بین الملل امید است که سمبل ملی مذکور پیروزی و موفقیت به ارمغان آورد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر